سیل؛ مزایا، پیامدها و خسارات ناشی از آن

در فرهنگ لغت و تعریف بسیاری از کشورها از جمله بخش نامه اتحادیه اروپا، سیل به جریان عظیمی گفته می شود که از مقطع اصلی و بستر خود بالا آمده و زمین های اطراف را که معمولاً در زیر آب نیست، غرقاب می کند. واقعه سیل ممکن است به سبب عوامل متعددی از جمله: حجم زیاد جریان که باعث می شود مقدار جریان از ظرفیت رودخانه بیشتر شود یا به سبب حجم کمتر جریان، به دلیل مسدود بودن جزئی یا کامل مسیر جریان با حجم زیاد یخ و برف یا مواد بر جای گذاشته شده از جریان های گلی اتفاق بیوفتد. سیلاب ها باعث خسارت بسیاری از جمله: تلفات و ضایعات انسانی، آب گرفتگی و تخریب منازل، اماکن مسکونی و صنعتی، آب گرفتگی مزارع و از بین رفتن محصولات کشاورزی، تلفات دامی، تخریب پوشش گیاهی و به ویژه جنگلها، مراتع و تخریب تاسیسات زیربنایی نظیر جاده ها، پل ها و خطوط انتقال برق و شبکه های آب و گاز می شوند.
 علل طبیعی اصلی سیلاب ها با شدت بارش و توزیع مکانی بارش، خاک و پوشش حوضه و شرایط ژئومرفولوژیکی نظیر مساحت حوضه، شیب حوضه و طول رودخانه مرتبط می باشند. تغییرات در مسیر طبیعی رودخانه و حوضه می تواند ریسک سیلاب را تغییر دهد. بعضی از این تغییرات مصنوعی عبارتند از: تغییر کاربری اراضی، جنگل زدایی، تغییرات در عملیات کشاورزی، شهرسازی، مخازن و تغییرات کانال. ترکیبی از همه این عوامل، علل اصلی سیلاب ها در بخش خاصی از رودخانه هستند.