تکنیک چراغ گاز از فیلمی به همین نام به کارگردانی جرج کیوکر و بازی اینگرید برگمن گرفته شده است. gaslighting داستان شوهری است که در راستای نقشه مجرمانه ای که در سر دارد، به همسرش می قبولاند که روان پریش شده است. او برای این کار چراغ های گاز خانه را دستکاری می کند و هنگامی که همسرش به کم و زیاد شدن نور چراغ گاز اشاره می کند، مرد ادراک و حس او را به چالش می کشد و گونه ای وانمود می کند که گویی هرگز چنین اتفاقی نیوفتاده است!
دستکاری کردن در وقایع باعث می شود زن به این سمت سوق داده شود که قطعاً دیوانه شده است و خود این دیوانگی را باور می کند.
یکی از تاکتیک هایی که فرد آزارگر در روابط خود از آن استفاده می کند، تکنیک چراغ گاز است. چراغ گاز پدیده ای است که در آن فرد به این منظور که سلطه و کنترل بیشتری در رابطه کسب کند، چنان بر روی ذهن و فکر طرف مقابل کار می کند که طرف مقابل به حافظه، درک، تجریبات، قضاوت، هویت و کلاً به توانایی ها و ارزش های خود شک میکند و تصور می کند حق با فرد آزارگر است.
در همین احوال او نسبت به خود بی اعتماد می شود و فکر میکند کارها، خاطرات، تجربیات خود سالم و درست نیستند و همه چیزها زاییده ذهن و تخیلش است و واکنش هایش نسبت به اطراف و اتفاقات غیر منطقی است.
این پدیده آرام آرام اتفاق می افتد بنابراین قربانی هرگز متوجه نمی شود که تا چه اندازه ذهنش شستشوی مغزی داده شده است. در صحبت های پارتنری که از این تاکتیک استفاده می کند غالباً جملاتی مانند «تو زیادی حساسی» یا «تو همیشه از کاه کوه می سازی» زیاد شنیده می شود. تقریبا هر کسی می تواند در برابر این تاکتیک آسیب پذیر باشد.
پارتنری که از این تاکتیک و روش چراغ گاز استفاده می کند، این توانایی را دارد که به صورت کاملاً حرفه ای و ماهرانه احساسات طرف مقابل را دست کاری کند و باعث شود در برابر کاری که انجام داده، کاری که کاملا درست و بدون خطا بوده، احساس شرم و گناه داشته باشد.
فرد آزارگر، طرف مقابل خود را به دروغ، پنهان کاری، خیانت یا انجام اشتباه کارها متهم می کند، در حالی که خودش به وضوح این کارها را انجام می دهد و همین گونه باعث می شود این احساس را در دیگران به وجود آورد که خیال کنند لایق عشق و محبت نیستند.
او به طور موذیانه ای این حس را منتقل می کند که مقصر همه رفتارهایی که با شما می شود، خود شمایید! برای عصبانیت و بد رفتاری ها، پرخاشگری ها و بددهنی های خود، شما را مقصر قلمداد می کند و طوری وانمود می کند که خود شما نیز باور می کنید و احساس گناه شما را رها نمی کند.
فرد آزارگری که از تکنینک چراغ گاز استفاده می کند، سعی میکند همواره به چیزهای نادرستی نسبت به خودتان اعتقاد پیدا کنید و کارهایی را انجام می دهد که باعث می شود همیشه نسبت خودتان احساس بدی پیدا کنید.
حال به این فکر کنیم آیا تا به حال قربانی تاکتیک چراغ گاز شده ایم؟ یا کسی را قربانی کرده ایم؟
بیشتر بخوانیم:
