مشاهده گران رفتار انسان قرن هاست که می دانند افراد عموماً کارهایی را انجام می دهند که پیامدهای لذت بخش داند و از کارهایی که پیامدهای تنبهی دارند، اجتناب می کنند. با این حال، اولین روان شناسی که پیامدهای رفتار را به طور منظم بررسی کرد، ادوارد الو ثرندایک بود که ابتدا حیوانات و بعد انسان ها را مورد بررسی قرار داد.
ثرندایک مشاهده کرد که یادگیری عمدتاً به علت پیامدهای پاسخ روی می دهند و این مشاهده را قانون اثر نامید. برداشت ثرندایک در ابتدا این بود که قانون اثر دو قسمت دارد. قسمت اول، اعلام می دارد پاسخ هایی که به محرک ها داده می شوند در صورتی که بلافاصله شرایط خشنود کننده ای در پی داشته باشند، تکرار می شوند، قسمت دوم، اعلام می دارد پاسخ هایی که به محرک ها داده می شوند چنانچه بلافاصله شرایط آزار دهنده ای به دنبال داشته باشند، تکرار نخواهند شد. ثرندایک بعداً با به حداقل رساندن اهمیت شرایط آزاردهنده، قانون اثر را اصلاح کرد.
در حالی که پاداش ها (شرایط خشنود کننده) پیوند بین محرک و پاسخ را نیرومند می کنند، تنبیه کننده ها (شرایط آزاردهنده) معمولاً این پیوند را تضعیف نمی کنند، یعنی تنبیه کردن رفتار صرفاً از این رفتار جلوگیری می کند و آن را از بین نمی برد.
اسکینر می دانست که قانون اثر برای کنترل رفتار مهم است و وظیفه خود می دانست که اطمینان یابد این پیامدها واقعاً و تحت شرایط مطلوب برای یادیری روی می دهند. او همچنین با ثرندایک موافق بود که تاثیر پاداش ها بر شکل دهی رفتار از تاثیر تنبیه ها قابل پیش بینی تر است.
تاثیر دوم و مستقیم تر بر اسکینر، تحقیقات جان بی.واتسون بود. واتسون حیوانات و انسان ها را مورد بررسی قرار داد و متقاعد شد که مفاهیم هشیاری و درون نگری نباید در بررسی علمی رفتار انسان نقش داشته باشند.
واتسون در مقاله روان شناسی به گونه ای که رفتارگرا آن را در نظر می گیرد اظهار داشت که رفتار انسان را مانند رفتار حیوانات و دستگاه ها می توان به صورت عینی بررسی کرد. او نه تنها به هشیاری و درون نگری، بلکه به مفاهیم غریزه، احساس، ادراک، انگیزش، حالت های ذهنی، ذهن و تخیل حمله کرد.
او تاکید کرد که هریک از این مفاهیم از حیطه روان شناسی علمی خارج است. واتسون معتقد بود هدف روان شناسی پیش بینی و کنترل رفتار است و برای رسیدن به این هدف، در بهترین حالت می توان روان شناسی را به برسی عینی عادت هایی که از طریق پیوند های محرک- پاسخ تشکیل شده اند، محدود کرد.
اسکینر حتی قبل از اینکه وارد دوره فوق لیسانس شود تحت تاثیر واتسون قرار داشت. او و واتسون عمدتاً وظیفه حاکم کردن رفتارگرایی بر روان شناسی امروزی را برعهده داشتند.
بیشتر بخوانیم:
درآمدی بر نظریه یادگیری اجتماعی راتر
ارزیابی نظریه بندورا و برداشت از انسان
درآمدی کلی بر نظریه روابط شیء /آشنایی با نظریه روابط شیء ملانی کلین
