از حدود 1470 تا 1550 اسپانیا رابطه نزدیکی با ایتالیا پیدا کرد و در این سال ها توجه محافل روشنفکری اسپانیا به آموزش های کلاسیک جلب شد. در 1508 دانشگاهی در آلکالا د هنارس برای تدریس لاتین، یونانی و عبری تاسیس شد و این آموزش ها به سرعت راه خودرا به درام کلاسیک گشودند. در طول سده شانزدهم آثار بسیاری از لاتین و یونانی به زبان اسپانیایی ترجمه شدند و در مقیاس گسترده ای به چاپ رسیدند، صنعت چاپ در 1473 به اسپانیا راه پیدا کرده بود.
در سال 1500 درام غیر مذهبی در اسپانیا پدید آمده بود. شاید مهم ترین نمایش های اولیه غیر مذهبی در اسپانیا کمدی کالیستوو ملیبی باشد که نخست در 1499 به چاپ رسید. این متن پیش از آنکه یک نمایشنامه باشد، داستانی بود که از طریق دیالوگ گفته می شد. چاپ 1499 از این کتاب دارای 16 پرده است و در چاپ 1502 به 21 پرده افزایش یافته است. این کتاب منسوب به فرناندو د روخاس است که احتمالا بخش هایی از آن را دیگران نوشته اند.
کالیستو و ملیبی هرگز اجرا نشد اما خوانندگان فراوانی به دست آورد و این امر بدون شک نویسندگان بعدی را در شخصیت پردازی و موقعیت سازی آثارشان تحت تاثیر قرار داده است. صحنه های مربوط به لاسلتینا دلال محبت میان کالیستو و ملیبی به ویژه شهرت زیادی پیدا کرد. در این صحنه ها زندگی محقر مردم فقیر نشان داده می شود.
خون دل انسینا غالبا به عنوان پایه گذار درام اسپانیایی شناخته می شود زیرا آثار اولیه او پیش از کالیستو و ملیبی نوشته شده اند. انسینا پس از تحصیل نزد نبریخا، انسان گرای بزرگ اسپانیایی به نوشتن اکلوگ یا سرودهای چوپانان روی آورد.
این شکل دراماتیک اسپانیایی تقلیدی است از شیوه های درام های پاستورال ایتالیایی اما اولین نمایشنامه های انسینا که در دهه 1490 نوشته شده اند، اساساً مذهبی بودند. وی پس از سفر به ایتالیا آغاز به نوشتن آثاری غیر مذهبی مثل ترانه پلاسیدا و ویکتوریانو کرد. آثار نسبتاً ساده انسینا اولین درام های غیر مذهبی اسپانیایی اند که اجرا شده اند.
درام نویس دیگر این دوره بارتولومه د تورس ناهارو نام داشت. وی در ابتدا از درام های انسینا تقلید می کرد اما بعدها فارس ها و کمدی های مفصل و پیشرفته ای نوشت. ناهارو نیز همچون انسینان مدتی در ایتالیا به سر برده بود. نمایشنامه های ناهارو پیش از انتشار در اسپانیا در سال 117 تجت عنوان پروپالادیا در ایتالیا اجرا شدند.
ساختمان نمایشنامه ای او ابتدایی و بدون پیش درآمد هستند لذا بسیاری از حرکت های نمایشی در آنها نامفهوم است اما نظم روان و مباحث ساتیری آثار او خوانندگان فراوانی داشته است.
درام نویس دیگر جیل ویسنت، اساساً برای دربار پرتغال می نوشت، اما بسیاری ساز نمایشنامه های او به زبان اسپانیایی نوشته شده اند. وی را به خاطر استعداد غنایی، تنوع بسیار، مایه های کمیک و خودانگیختگی آثارش عموماً برتر از معاصرانش می شمارند.
علاوه بر آثار داخلی در 1548 نمایشنامه های ایتالیایی نیز در صحنه هایی به سبک ایتالیایی در دربار اسپانیا اجرا می شدند. همه درام های غیر مذهبی اولیه در اسپانیا برای تماشاگران اشرافی نوشته شده اند و تاثیر آنها بر تئاتر حرفه ای قابل توجه نیست اما باید اذعان داشت بنایی که این نمایش ها مستقر ساختند درام نویسان بعدی را الهام بخشید.
بیشتر بخوانیم:
نورپردازی صحنه نمایش های ایتالیایی
استفاده از افکت های مخصوص و جلوه های ویژه در صحنه پردازی وسطایی
