مشکل بتوان تعداد شرکت های نمایشی در اسپانیا را بین سال های 1550 و 1580 تخمین زد زیرا بسیاری از این گروه ها تنها یک فصل نمایش می دادند و ادغام و جدایی های متعددی بین آنها صورت می گرفت. تعداد شرکت ها پس از ساخته شدن تئاترهای دائمی چنان افزایش یافت که دولت درصدد برآمد فعالیت آنها را تابع نظم گرداند. در 1603 دربار تعداد شرکت ها را به هشت گروه محدود ساخت اما در 1615 این تعداد به 12 گروه افزایش یافت. چنین به نظر می رسد که این تعداد قانونی نادیده گرفته می شد زیرا مدارک حاکی از آن است که شرکت های زیادی طی این سال ها نمایش می داده اند.
دو نوع شرکت معمول بود: شرکت های سهاکی و دیگری بازیگران حقوق بگیر که معمولا برای یک مدیر نمایش کار می کردند. قراردادها معمولا یک یا دو ساله بسته می شد و وسعت شرکت ها تفاوت های زیادی داشت.
اوگوستین دِ روخاس ویلاندراندو در گزارش سفر تفریحی خود از گروه هایی نام می برد که شامل یک بازیگر تنها بود که تک گویی می کرد یا صحنه ای از یم نمایش را ایفا می نمود و گروه هایی بالغ بر شانزده بازیگر که 60 نمایش در مجموعه نمایشی خود داشتند. بین 1610 و 1640 که بهترین دوران تئاتری اسپانیا محسوب می شود تعداد متوسط بازیگران شرکت ها بین 16 تا 20 نفر بوده است که زن و مرد در آن ها عضویت داشتند به علاوه تعدادی کارآموز نیز همواره در اختیار گروه ها بود.
چون اکثر گروه ها ترجیح می دادند در مادرید یا سویل نمایش بدهند از این رو شهرهای دیگر ناچار بودند دفاتر و کارگزارانی برای دعوت و جلب بازیگران استخدام کنند. هرچند حتی در مادرید هم یک گروه مدت زیادی در یک تئاتر نمی ماند و ترجیح می داد سفر کند و سفر گروه وقت و هزینه زیادی می برد. در 1586 سفر یک گروه نمایشی از مادرید به سویل که در 432 کیلومتری آن است، 13 روز طول کشید. وسیله سفر بستگی به وضع مالی شرکت ها داشت و شامل سفر پیاده تا سفر با گاری و کالسکه می شد. هنگام بستن قرارداد امکان سفر و نحوه تغذیه در بین راه نیز در قرارداد قید می شد.
شرکت ها موظف بودند پیش از اجرای هر نمایش مجوز نمایش دریافت کنند و این مجوز هنگامی صادر می شد که مقامات رسمی یک بار اجرای آن نمایش را به طور خصوصی می دیدند. علاوه بر آن هر نمایشنامه نیز باید مجوز جداگانه ای دریافت می کرد. پس از 1600 همه نمایشنامه ها سانسوز می شدند و هر گاه درام نویسی تذکرات مقامات را رعایت نمی کرد ممنوع القلم می شد. قانون حق مولف وجود نداشت لذا هر شرکتی که نسخه ای از نمایشنامه ای به دست می آورد و قادر می شد برای آن مجوز بگیرد می توانست آن را اجرا کند.
بیش از 1590 بساری از نمایشنامه نویسان همچون بازیگران وابسته به یک شرکت بودند. پس از 1590 این رابطه برهم خورد و نمایشنامه ها توسط شرکت ها از نویسندگان خریداری می شدند و قیمت نمایشنامه به نسبت شهرت نویسنده آن متغیر بود.
لوپه دِ وگا در اوج شهرت خود برای هر نمایشنامه حدود 500 ریل دریافت می کرد. در این تاریخ درآمد متوسط یک بازیگر سالانه حدود 6000 ریل بوده است. شاید این عدم تعادل در دستمزد علت پرکاری درام نویسان اسپانیایی را توضیح دهد. در 1650 قیمت هر نماینشامه به حدود 800 ریل برای نویسندگان مشهور افزایش یافت.
دستمزد شرکت ها نیز بسیار متفاوت بود. معمولا یک گروه نمایشی مبلغ ثابتی برای هر اجرا و درصدی نیز از درآمد کل تئاتر را دریافت می کرد که مبلغ اخیر در مورد قراردادهای دراز مدت اعمال می شد. بعضی از شرکت ها تنها درصدی از کل درآمد تئاتر را دریافت می کردند. اگر گروهی به سفر دوری می رفت و مایل بود همچنان قرارداد خود را حفظ کند مبلغی جهت هزینه سفر دریافت می کرد.
شرکت ها برای اجرای اوتوها دستمزد بالاتری دریافت می کردند زیرا لازم بود از لباس های گرانقیمت استفاده کنند. بعلاوه گروه هایی که برای نمایش اوتو برگزیده می شدند اجازه داشتند در فاصله عید پاک و کورپوس سیتی نمایش هایی به نفع خود ترتیب دهند. پس از پایان جشنواره ها ، فرماندار شهر بازیگرانی را نیز برای تمایش های رسمی ویژه استخدام می کرد.
از شرکت های مستقل نمایشی اطلاعات بسیار کمی در دست است و تنها نام تنی چند از مدیران نمایش آنها به دست ما رسیده است. آلونسو ریکلم، کریستوبال اورتیز، روکه دی فیگه روا، آنتونیو دِ روئه دا از مشهوترین این مدیران نمایش بودند. علاوه بر گروه های اسپانیایی، در ربع آخر سده شانزدهم شرکت های کمدیا دل آرته ایتالیایی نیز گهگاه در اسپانیا نمایش می دادند. ماکسیمیلیانو میلانینو، تریستانو مارتینللی از مشهورترین این گروه ها به شمار می روند.
بیشتر بخوانیم :
قوانین دولت انگلستان برای تئاتر در رنسانس