در دنیایی زندگی میکنیم که تکنولوژی روز به روز توسعه مییابد و هر روز امکانات جدیدی را در اختیار کاربران قرار میدهد. گسترش فناوری و بیحد و مرز شدن آن در کنار تمام مزایایی که میتواند داشته باشد، خطرات و تهدیدهایی نیز خواهد داشت. فضای مجازی و راههای ارتباطی جذابی که دارد به انسانها کمکهای زیادی کرده است؛ ولی آیا انسانها از رهگذر همین پلتفرمها دچار خسران و زیان نشدهاند؟
یکی از مهمترین مسائلی که پیرامون تکنولوژی و رشد فزاینده آن مطرح میشود، حفظ حریم خصوصی و اطلاعاتی است که کاربران دارند. در چنین دنیای خطرناکی، هک هر چیزی ممکن است و هکرها نیز با کسی تعارف ندارند و اگر روزی به دام آنها بیفتید، کلکتان کنده است. آنها ممکن است به گوشی هوشمند یا رایانه شخصیتان نفوذ کنند و به شیوههای مختلف اطلاعات شما را سرقت کنند.
راحت ترین و در دسترس ترین وسیله ارتباطی که تقریبا هر فردی دارد، گوشی هوشمند است و بنابراین باید در حفظ آن کوشا باشیم. اگر به هک شدن گوشی فکر کنید، متوجه خواهید شد که این مسئله میتواند تا چه اندازه ترسناک باشد. فرض کنید روزی روی مبل نشستهاید و مشغول تماشای سریال مورد علاقهتان هستید که ناگهان تصاویر گالری و شماره تماسهای شما در فضای مجازی پخش میشود یا اینکه از دایرکت شما برای تمام دنبال کنندگانتان پیامی ناخوشایند ارسال میگردد!
با این اوصاف، نفوذ هکرها به گوشی همراه شما میتواند دردسرهای بزرگی به وجود آورد و میبایست با آن مقابله کرد. در مطلب پیش رو سعی میکنیم روش های تشخیص گوشی هک شده را با یکدیگر مرور کنیم و به پاسخ این سوال که چگونه بفهمیم گوشی هک شده برسیم. در پایان نیز روشهای نجات از این گرداب سهمگین را شرح خواهیم داد.
روش تشخیص گوشی هک شده
خبر خوب این است که اگر تلفن همراهتان هک شده باشد، متوجه بروز این مشکل میشوید؛ چرا که هک گوشی همراه با ظهور نشانههای مشکوک و به خصوصی است. اگر از همین الان راجع به این نشانهها اطلاعات کسب کنید در آینده نزدیک سریعاً از وقوع مشکل باخبر خواهید شد و زودتر جلوی ضرر را خواهید گرفت. در ادامه به پاسخ این سوال که چگونه بفهمیم گوشی هک شده میپردازیم:
کاهش عمر باتری به طور غیرعادی
نخستین نشانهای که خبر از هک گوشی میدهد، شارژ باتری و عمر مفید آن است. میدانیم که باتری گوشی هم مثل بسیاری از وسایل دیگر عمر و دوام مشخصی دارد و با پایان یافتن آن باید نسبت به تعویض آن اقدام کرد اما گاهی گوشی هوشمند را تازه خریدهایم ولی باتری آن زود به زود شارژ کم میکند و نمیدانیم مشکل از کجاست!
اگر روزی شارژ باتری به سرعت خالی شد و این مشکل ادامه یافت احتمال بدهید که تلفن شما هک شده است. البته میبایست در کنار این نشانه، سایر نشانههای مشکوک را هم بررسی کنید تا کاملا از هک گوشی مطمئن شوید.
داغ شدن گوشی
گاهی در حال استفاده از گوشی خود هستید و متوجه افزایش حرارت آن میشوید. این مشکل ممکن است به دلایل مختلف سختافزاری و نرمافزاری رخ دهد؛ اما دلیل داغ شدن و افزایش حرارت گوشی هنگام استفاده نکردن از آن چه میتواند باشد؟ درست حدس زدید؛ افزایش حرارت غیرمعمول گوشی هوشمند نشانهای از هک شدن آن است.
همچنین داغ شدن گوشی ممکن است به علت استفاده از داده گوشی باشد؛ بنابراین وقتی این اتفاق را تجربه کردید و متوجه شدید که دادههای تلفن همراهتان بیش از حد مصرف شده، نسبت به نفوذ هکرها به درون گوشی خود حساس شوید.
فعالیت بدون عمل مشخص
از گوشی خود استفاده میکنید و کار مورد نظرتان را انجام میدهید؛ ولی گاهی اتفاق میافتد که در حال استفاده از آن نیستید، با اینحال نشانههایی دال بر فعالیت شما دیده میشود. هنگامی که تلفن همراه شما خاموش است، تماسها و اعلانات به گونهای تنظیم میشوند که در مصرف انرژی صرفهجویی شود.
اگر متوجه شدید گوشی هوشمندتان بیدلیل خاموش و روشن میشود و یا اینکه از نو راهاندازی میگردد، مطمئن باشید که فعالیتی مشکوک در حال رخ دادن است و باید آن را پیگیری کنید؛ احتمالا فردی در حال استفاده از دادههای شما از راه دور است.
ارسال و دریافت پیامهای مشکوک
فرض کنید در حال بازی با تلفن همراهتان هستید و ناگهان پیامی مشکوک و غیرعادی برایتان میآید. از طرف دیگر ممکن است با ورود به صندوق پیامهای ارسال شده متوجه شوید که پیامی از شما به دیگری ارسال شده ولی روح شما از آن خبر ندارد. اگر از گوشی شما بدون اطلاعتان پیامی به طور خودکار ارسال میشود بدانید هک شدهاید.
روش تشخیص هک گوشی در مورد مذکور آسان است ولی احتمال دارد هک شوید و هکرها به جای ارسال پیام از تلفن شما، پیامی مشکوک به آن ارسال کنند که جزو هرزنامهها باشد و اصلا متوجه آن نشوید. از امروز به بعد مراقب هر پیامی که برایتان ارسال میشود، باشید.
مصرف داده بیش از حد و غیرمعمول
در پاسخ به این سوال که چگونه بفهمیم گوشی هک شده است، باید به یک روش دیگر هم اشاره کنیم. برای اطمینان از هک شدن یا نشدن گوشی، به مصرف داده توجه خاصی داشته باشید. همانطور که میدانید، اغلب ابزارهای درون گوشی و اطلاعاتی که دریافت و تبادل میکنید با اینترنت کار میکنند. بدون اینترنت درصد بالایی از امورات کاربران نمیگذرد و همه ما نیاز به آن داریم. یکی از نشانههای هک شدن گوشی شما، افزایش مصرف داده است؛ چرا که دیتا و اطلاعات مشخصی توسط هکرها استفاده میشود.
مصرف بیش از حد داده تلفن همراه در حالی که کاربر از آن استفاده نمیکند، نشانه هک شدن گوشی است. احتمالا نرمافزار مخربی روی تلفن خود نصب کردهاید و هکرها از طریق آن مشغول سرقت اطلاعات شما هستند.
سر و صدا هنگام تماسهای تلفنی
تا به حال برایتان اتفاق افتاده که با تلفن در حال صحبت کردن باشید و از پشت گوشی صداهای عجیب و غریبی بشنوید؟ شنود تلفن همراه با نشانههای عجیبی همراه است که یکی از آنها شنیدن سر و صداهای غیرمعمول خواهد بود. بنابراین در صورت بروز این مشکل، پیگیری کنید که کسی در حال شنود دستگاه شماست یا خیر؟
طولانی شدن خاموش کردن گوشی
پیش از آنکه گوشی خود را خاموش کنید بهتر است تمامی برنامههای در حال اجرا را ببندید؛ چرا که در صورت انجام ندادن این کار، هکرها میتوانند تمام دادههای شما را به سود خود دریافت کنند. اگر متوجه شدید که مدت زمان خاموش شدن تلفن همراهتان بیش از حد طول میکشد، بدانید که نشانهای است دال بر هک شدن آن.
اگر هر یک از نشانههای فوق را مشاهده کردید باید سریعاً اقداماتی از جمله تغییر رمزهای عبور مهم، استفاده از مکانیزم تأیید هویت چند مرحلهای و بازنشانی دستگاه را انجام دهید تا از نفوذ هکرها به دستگاهتان جلوگیری کنید یا دسترسی آنها را مسدود کنید.
روش های نجات گوشی هک شده
تا اینجای کار توضیح دادیم که چگونه بفهمیم گوشی هک شده است. اما بهترین راه برای مقاله با آن چیست؟ نخستین و مهمترین گام برای مقابله با هک شدن گوشی و نجات آن از شر هکرها، حفظ خونسردی است و سپس باید به خاطر داشته باشید که تحت هیچ شرایطی دستگاه هوشمند خود را خاموش نکنید. (برخی معتقدند اگر گوشی خود را خاموش کنند مشکل حل میشود!) اغلب بدافزارها وقتی سیستم خود را خاموش و روشن میکنید به همراه سیستم عامل مجدداً اجرا میشوند و آسیب بیشتری به گوشی وارد میکنند. در ادامه روشهای نجات گوشی هک شده را با هم مرور خواهیم کرد:
به روزرسانی تلفن همراه و اسکن آن
از کجا بفهمیم گوشی هک شده است؟ در پاراگرافهای قبلی به این سوال پاسخ دادیم و حالا باید به اولین راه نجات گوشی هک شده اشاره کنیم. شرکتهای سازنده گوشی هوشمند، به روزرسانیهای سیستمی و امنیتی را به این خاطر منتشر میکنند تا از نفوذ هکرها به سیستم عامل شما جلوگیری شود. بنابراین همیشه آخرین آپدیتهای منتشر شده را دانلود و نصب کنید. پس از به روزرسانی سیستم خود بهتر است از آنتی ویروسهای ضدهک استفاده کرده و گوشی خود را یک مرتبه اسکن کنید.
تغییر تمامی رمزهای عبور خود
به محض اینکه متوجه هک شدن گوشی خود شدید، بهتر است تمام رمزهای عبور که در گوشی ذخیره شدهاند را تغییر دهید. برای اطمینان بیشتر دقت داشته باشید که رمز عبور جدیدی که انتخاب میکنید حداقل دارای هشت کاراکتر به همراه حروف بزرگ و کوچک، اعداد و نویسههای مختلف باشد. به هیچ وجه از رمزهای عبور مشابه استفاده نکنید.
برنامههای ناشناس را حذف کنید
ممکن است برنامههای بیربطی دانلود کرده باشید و ندانید که میتوانند چه مشکلاتی به بار آورند. نگاهی به گوشی هوشمند خود بیندازید و هر چه برنامه ناشناس به چشمتان خورد و مشکوک بود را حذف کنید. همچنین ممکن است از گوشی شما برای دیگران پیامکهای بیربط و عجیب ارسال شود که میبایست مراقب آنها باشید و به هیچ وجه وارد آنها نشوید.
تهیه بکاپ از اطلاعات مهم گوشی
بعد از اینکه گوشی خود را اسکن کرده و برنامههای ناشناس را حذف کردید، بهتر است از اطلاعات مهم خود بکاپ بگیرید. همچنین نباید به هیچ وجه از فایلهای با پسوند اجرایی و ناشناخته کپی بگیرید. از جمله اقدامات مهمی که باید پس از هک گوشی انجام دهید، بکاپ گیری است؛ به این خاطر احتمال دارد مجبور شوید، تمامی اطلاعات مهمتان را از دست بدهید.
به پشتیبانی رسانههای اجتماعی خود پیام دهید
شاید حساب کاربری اینستاگرام، تلگرام یا واتساپ شما هک شده باشد. در این صورت میبایست به بخش پشتیبانی مراجعه کرده و موضوع را به آنها اطلاع دهید. شرکت ارائه دهنده خدمات میتواند بهتر از هر کسی در این موضوع به شما کمک کند تا از شر هکرها خلاص شوید.
بازگشت به تنظیمات کارخانه و پاک کردن حافظه
اگر نتوانستید به هیچ عنوان مشکل را حل کنید، بهتر است قید تصاویر، اطلاعات مهم و تنظیمات خود را بزنید و گوشی را به تنظیمات کارخانه بازگردانید. با این اقدام تمام برنامههای مخرب به همراه فایلهای هک پاک خواهند شد. دقت کنید که هنگام انجام این کار حتما گزینه حذف حافظه داخلی و خارجی را فعال کرده باشید تا همه چیز به حالت اولیه برگردد.
جمعبندی
در این مطلب گفتیم که چگونه بفهمیم گوشی هک شده و همچنین به بیان روش های تشخیص و نجات گوشی هک شده پرداختیم. ممکن است به هر دلیلی هکرها تصمیم بگیرند شما را طعمه کنند و اطلاعات موجود در تلفن همراهتان را سرقت کنند. به همین خاطر است که کاربران باید از پاسخ این پرسش که چگونه بفهمیم گوشی هک شده آگاه باشند. باید همواره منتظر وقوع چنین اقدامی از سوی هکرها باشیم و در وهله اول خونسردی خود را حفظ کنیم و از افراد آگاه در این زمینه یاری بگیریم.