نظریه پردازان روابط شیء به طور کلی شخصیت انسان را ثمره روابط اولیه مادر و فرزند می دانند. تعامل بین مادر و کودک شالوده رشد شخصیت آینده را می ریزد، زیرا تجربه میان فردی اولیه، نمونه نخستین روابط میان فردی بعدی است. کلین روابط انسان را به صورت بی ثبا و سیال که مرتباً اضطراب های روان پریش را دفع می کند، در نظر داشت. از این گذشته هر یک از ما با وحشت های نابودی و ... رها شدن تمام عیار دست به گریبان هستیم.
چون نظریه پردازان روابط شیء بر رابطه مادر-فرزند تاکید میکنند و این تجربیات را برای رشد بعدی مهم می دانند از نظر جبرگرایی بالا و از لحاظ انتخاب آزاد، پایین ارزیابی می شوند.
به همین دلیل این نظریه پردازان بسته به کیفیت رابطه اولیه مادر-فرزند می توانند خوشبین یا بدبین باشند. اگر این رابطه سالم باشد در این صورت کودک از لحاظ روان شناختی بزرگسال سالمی خواهد شد، اگر چنین نباشد کودک شخصیت بیمارگون و در خود فرورفته را کسب خواهد کرد.
نظریه روابط شیء در بُعد علیت در برابر غایت شناسی بیشتر علیتی است. تجربیات اولیه شکل دهنده های اصلی شخصیت هستند. انتظارات مربوط به آینده نقشی بسیار جزئی در نظریه روابط شیء ایفا می کنند.
ما نظریه روابط شیء را از نظر عوامل تعیین کننده ناهشیار رفتار، بالا ارزیابی میکنیم زیرا اغلب این نظریه پردازان عوامل تعیین کننده اصلی رفتار را تا اوایل کودکی ردیابی می کنند، یعنی تا دوره قبل از رشد زبان. بنابراین افراد بسیاری از صفات و نگرش های شخصی را در سطح پیش کلامی اکتساب می کنند و از ماهیت این صفات و نگرش ها ناآگاه می مانند. علاوه برا ین وقتی کلین موهبت نوع پیدایشی را که به صورت فطری اکتساب شده است قبول دارد، نظریه خود را بیشتر در مسیر عوامل تعیین کننده ناهشیار قرار می دهد.
تاکید کلین بر غریزه مرگ و موهیبت نوع پیدایشی حاکی از آن است که او زیست شناسی را در شکل دهی شخصیت مهم تر از محیط می داند با این حال کلین تاکید فروید را از مراحل کودکی مبتنی بر عوامل زیستی به عوامل میان فردی منحرف کرد. از آنجایی که صمیمیت و محبتی که کودکان ازمادر دریافت می کنند تجربیات محیطی هستند، کلین و سایر نظریه پردازان روابط شیء بیشتر به سمت عوامل تعیین کننده اجتاعی شخصیت تمایل دارند.
نظریه پردازان روابط شیء در بُعد بی همتایی در برابر شباهت ها، بیشتر به سمت شباهت ها گرایش دارند. چون متخصصان بالینی طرفدار روابط شیء عمدتاً به بیماران آشفته می پردازند، معلوم می شود که کلین، ماهلر، کرنبرگ، کوهات و بولبی بحث های خود را به تمایز بین شخثیت های سالم و شخصیت های بیمارگون محدود کردن و به تفاوت های بین شخصیت هایی که از لحظ روانی سالم هیتند، توجه کمی مبذول داشتند.
بیشتر بخوانیم:
نظر کلین درباره زندگی روانی کودک
درونی سازی چیست؟ درونی سازی در نظریه روابط شیء
